Τα παραδείσια πουλιά, ανάλογα με το είδος, είτε δεν έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις όσον αφορά την διαμονή τους είτε θα απαιτούν συγκεκριμένες και ξεχωριστές συνθήκες. Παρόλα αυτά, όλα τα πουλιά σε όλες τις φάσεις της ζωής τους απαιτούν φροντίδα έτσι ώστε η διαμονή τους στους χώρους που έχετε επιλέξει γι’ αυτά να είναι όσο το δυνατόν πιο κοντά στο φυσικό τους περιβάλλον. 

Στα πλαίσια της εκτροφής υπάρχουν είδη τα οποία για να περάσουν στη διαδικασία αναπαραγωγής χρειάζονται πολύ συγκεκριμένες συνθήκες. Παράλληλα σημαντικό ρόλο στην αναπαραγωγή παίζουν δύο παράγοντες που σχετίζονται με τα ίδια τα πουλιά: η ηλικία του ζευγαριού και η εμπειρία του. Επίσης υπάρχουν και άλλοι παράγοντες οι οποίοι εξαρτώνται από τις συνθήκες που εμείς, οι εκτροφείς, επηρεάζουμε όπως πχ η ενόχληση μας η αναπαραγωγή σε κλουβιά με άλλα είδη, η εισαγωγή νέων πουλιών σε κλούβα αναπαραγωγής.

Όλα τα παραπάνω έχουν σαν αποτέλεσμα, τα ευαίσθητα στην αναπαραγωγική διαδικασία είδη, να παρατάνε τη φωλιά τους ανεξάρτητα αν έχουν αυγά ή μικρά.

Ο εκτροφέας βρίσκεται λοιπόν στη θέση να πρέπει να σώσει με κάποιο τρόπο τα αυγά ή τα μικρά.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι να υιοθετηθούν τα αυγά ή τα μικρά. Σε κάθε μια από τις διαδικασίες υιοθεσίας ο εκτροφέας πρέπει να δημιουργήσει τις κατάλληλες προϋποθέσεις ώστε οι θετοί γονείς να αναλάβουν τα καθήκοντά τους χωρίς προβλήματα. Επίσης θα πρέπει να λάβει υπόψη του τη διαδικασία αναπαραγωγής που ακολουθούν οι θετοί γονείς.

Ας δούμε λοιπόν ένα - ένα τα σενάρια.

 
Αυτή θεωρείται η πιο ανώδυνη λύση. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να έχετε ένα δεύτερο ζευγάρι του ιδίου είδους το οποίο να βρίσκεται σε περίπου παρόμοιο στάδιο στη διαδικασία επώασης των αυγών του. 

Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να κάνετε τα εξής:
 

	επιλέγετε το ζευγάρι των θετών γονέων
	κάνετε ωοσκόπηση στα αυγά που ήδη κλωσούν ώστε να διαπιστώσετε αν κάποια είναι μη γονιμοποιημένα. Στη περίπτωση που βρείτε κάποια θα τα αντικαταστήσετε με τα παρατημένα αυγά.
	τοποθετήστε τα αυγά στη φωλιά αντικαθιστώντας τα τυχόν μη γονιμοποιημένα
	παρατηρήστε τη συμπεριφορά των θετών γονέων (πολλές φορές βγάζουν τα ξένα αυγά έξω από τη φωλιά, ή σε κάποιες άλλες περιπτώσεις τα αφήνουν στην άκρη)

Θα πρέπει να προσέξετε τα εξής:

Το στάδιο επώασης των δύο να είναι περίπου το ίδιο. Δεν πρέπει να βάλετε σε ζευγάρι που μόλις γέννησε, αυγά που είναι έτοιμα να εκκολαφθούν. Επίσης δεν θα πρέπει να βάλετε αυγά που μόλις έχουν γεννηθεί, σε πουλιά που κλώσανε ήδη 13-14 ημέρες. Το πιο πιθανό είναι στην πρώτη περίπτωση οι γονείς να μην ασχοληθούν με τα μικρά ή να τα πετάξουν έξω από τη φωλιά, ενώ στη δεύτερη περίπτωση να σηκωθούν και να μη τα κλωσήσουν άλλες 14 ημέρες.
 

 
Σχετικά εύκολη αντιμετώπιση του προβλήματος εφόσον οι θετοί γονείς έχουν μικρά ίδιας ηλικίας. Εδώ μιλάμε για μικρά λίγων ημερών. 

Σε αυτή την περίπτωση κάνετε τα εξής:
 

	επιλέγετε το ζευγάρι των θετών γονέων
	βάζετε τα μικρά στη φωλιά.
	παρατηρείτε τη συμπεριφορά των γονέων. Ίσως να χρειασθεί να κοιτάξετε και μέσα στη φωλιά.

  
Εάν οι θετοί γονείς τα αποδεχθούν, τότε συνεχίζουμε να τα παρατηρούμε για μερικές ημέρες ακόμη. 

Στην περίπτωση που δεν τα αποδεχθούν πχ τα πετάξουν έξω από τη φωλιά τότε προτείνουμε να τα ξαναβάλετε στη φωλιά αργά το απόγευμα. Με αυτό τον τρόπο οι θετοί γονείς θα κοιμηθούν όλο το βράδυ με τα νέα μικρά, ενδεχομένως να τα ταΐσουν. Θα ελέγξετε την όλη κατάσταση νωρίς το πρωί.
 

 
Σε αυτές τις περιπτώσεις χρησιμοποιούμε συνήθως Κοινωνικούς Σπίνους (bengalese). Κάποιοι εκτροφείς χρησιμοποιούν Zebra Finch σαν θετούς γονείς αλλά θα πρέπει να γνωρίζετε ότι έχουν μικρότερο κύκλο αναπαραγωγής. Και αυτό σημαίνει ότι σταματάνε να ταΐζουν τα μικρά ενωρίτερα απ’ όσο πρέπει.
 
Και πάλι εδώ θα πρέπει το ζευγάρι των σπίνων να είναι σε παρόμοιο στάδιο στη διαδικασία επώασης των αυγών του. 
 
Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να κάνετε τα εξής:
 

	επιλέγετε το ζευγάρι των θετών γονέων
	θα πάρετε τα αυγά που ήδη έχουν και θα τα αντικαταστήσετε με τα προς υιοθεσία.
	θα παρατηρήσετε τη συμπεριφορά των θετών γονέων (πολλές φορές βγάζουν τα ξένα αυγά έξω από τη φωλιά, ή σε κάποιες άλλες περιπτώσεις τα βγάζουν στην άκρη).

 
Στη περίπτωση των Κοινωνικών σπίνων είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα δεχθούν τη νέα κατάσταση.
 
Και εδώ θα πρέπει να λάβετε υπόψη σας τα σημεία που πρέπει να προσέξετε όπως αναφέρονται στην περίπτωση Α.
 

 
Και σ’ αυτή την περίπτωση την υιοθεσία μπορεί να την αναλάβουν με επιτυχία οι Κοινωνικοί Σπίνοι.
 
Σε μερικές περιπτώσεις οι κοινωνικοί σπίνοι μπορεί να δεχθούν μικρά χωρίς να έχουν οι ίδιοι μικρά ενώ σε άλλες περιπτώσεις μπορούν να ταΐσουν σχετικά μεγάλα πουλιά. 
 
Σε αυτή την περίπτωση κάνετε τα εξής:
  

	επιλέγετε το ζευγάρι των θετών γονέων
	Βάζετε τα μικρά στη φωλιά.
	παρατηρείτε τη συμπεριφορά των γονέων. Ίσως να χρειασθεί να κοιτάξετε και μέσα στη φωλιά.

   
Εάν οι θετοί γονείς τα αποδεχθούν, τότε συνεχίζετε να τα παρατηρείτε για μερικές ημέρες ακόμη. 
 
Στη περίπτωση που δεν τα αποδεχθούν πχ τα πετάξουν έξω από τη φωλιά, τότε προτείνουμε να τα ξαναβάλετε στη φωλιά αργά το απόγευμα. Με αυτό τον τρόπο οι θετοί γονείς θα κοιμηθούν όλο το βράδυ με τα νέα μικρά, ενδεχομένως να τα ταΐσουν. Θα ελέγξετε την όλη κατάσταση νωρίς το πρωί.
 
 

 
Στην περίπτωση που δεν μπορείτε να βρείτε κατάλληλο ζευγάρι για να υιοθετήσει τα παρατημένα αυγά, τότε μάλλον θα πρέπει να αναλάβετε εσείς τον ρόλο αυτό. Γι’ αυτό το λόγο θα χρειασθείτε μια εκκολαπτική μηχανή (incubator) στο οποίο θα γίνει η επώαση των αυγών.
 
Στη συνέχεια θα πρέπει να εξοπλισθείτε με δύναμη και υπομονή και να ξεκινήσετε το τάισμα στο χέρι. Για περισσότερες πληροφορίες διαβάστε εδώ.
 
 

  
Σε αυτή τη περίπτωση οι νεοσσοί έχουν εγκαταλειφθεί από τους γονείς τους. Και εδώ θα πρέπει πρώτα να εξαντλήσουμε κάθε δυνατή περίπτωση υιοθέτησης από θετούς γονείς. Αν αυτό δεν γίνει τότε θα πρέπει να ασχοληθούμε εμείς όπως και στη περίπτωση Ε. Εδώ ο βαθμός δυσκολίας αυξάνεται όσο μεγαλύτεροι είναι οι νεοσσοί μιας δεν θα κάθονται να τους ταΐσετε. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το τάισμα στο χέρι διαβάστε εδώ.
 

Πολλά λέγονται για τη διαδικασία της υιοθέτησης. Αν επιτρέπεται να το κάνουμε αυτό, αν αλλοιώνει τα χαρακτηριστικά και τις ικανότητες των πουλιών και αν τελικά μπορούν να προχωρήσουν τη ζωή τους και να αναπαραχθούν με επιτυχία με πουλιά του είδους τους.

Η προσωπική μου γνώμη είναι ότι αν είναι να χάσουμε κάποια αυγά ή κάποια μικρά τότε ναι επιβάλλεται να προχωρήσουμε σε αυτή τη διαδικασία. Ακόμη μάλιστα να αναλάβουμε και εμείς οι ίδιοι την ανατροφή των μικρών. Ίσως και από την πρώτη ημέρα της ζωής τους.
 

Προσοχή!
	Δεν θα πρέπει να συγχέουμε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης από μια κατάσταση όπου ηθελημένα χρησιμοποιούνται θετοί γονείς για να αυξηθεί η παραγωγικότητα. Τη δεύτερη περίπτωση, κατά την οποία εξαντλούνται τόσο οι πραγματικοί όσο και οι θετοί γονείς, σαφώς και την αποκηρύσσουμε.

Πρέπει να γνωρίζετε ότι οι Κοινωνικοί σπίνοι κατά κανόνα είναι εξαιρετικά αφοσιωμένοι γονείς και ότι ταΐζουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα μικρά τους [] ακόμη και εγκαταλελειμμένα μικρά []. Αυτό δεν πρέπει να μας εφησυχάζει ότι οι Κοινωνικοί Σπίνοι θα υιοθετήσουν οπωσδήποτε οτιδήποτε τους βάλουμε (αυγά ή μικρά). Το αποτέλεσμα εξαρτάται από τη διάθεση των πουλιών, την ηλικία και την εμπειρία τους όπως επίσης και τη κατάσταση στην οποία βρίσκονται. Πολλές φορές δεν τα φροντίζουμε όπως τα άλλα, πιο ακριβά ή πιο ενδιαφέροντα, είδη με αποτέλεσμα να μη βρίσκονται στη καλύτερη δυνατή κατάσταση, κάτι που επηρεάζει το αποτέλεσμα της όλης προσπάθειας.

Επίσης θα πρέπει να έχετε κατά νου ότι οι Κοινωνικοί Σπίνοι συνήθως είναι φορείς ασθενειών (καμπυλοβακτήρια, Cochlosoma). Αυτό σημαίνει ότι μέσα από το τάισμα μπορούν να περάσουν στα μικρά διάφορες ασθένειες ή ακόμη και ακάρεα της τραχείας. 

Για να το αποφύγουμε αυτό, θα πρέπει να διατηρούμε τους σπίνους σε πολύ καλή κατάσταση υγείας όπως επίσης πριν τους βάλουμε σε αναπαραγωγική διαδικασία να έχουμε κάνει μια προληπτική θεραπεία για τα ακάρεα της τραχείας.

Επίσης καλό είναι να έχουμε ένα ζευγάρι σπίνων (αρσενικό, θηλυκό) ώστε το ζευγάρι να είναι σε αναπαραγωγική διάθεση. Εναλλακτικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε 2 θηλυκά ή 3 αρσενικά. Στη τελευταία περίπτωση, θα πρέπει να εξομοιώσουμε τη διαδικασία γέννας ώστε να δημιουργήσουμε στα αρσενικά την αίσθηση του ότι κάποιο θηλυκό γεννάει αυγά (ένα κάθε ημέρα). Επίσης σε αυτή τη περίπτωση, επειδή τα αρσενικά δε γεννάνε, οι θετοί γονείς ταΐζουν τα μικρά μέχρι αυτό να ανεξαρτητοποιηθούν χωρίς να περάσουν στην επόμενη γέννα. Το αντίθετο θα γίνει στις περιπτώσεις του ζευγαριού ή των δύο θηλυκών.

Επίσης πολλά λέγονται σχετικά με την «αποτύπωση» συνηθειών από τους θετούς γονείς (imprinting) κάτι που έχει σαν συνέπεια την μερική αλλοίωση κάποιων χαρακτηριστικών τους και απόκλιση της συμπεριφοράς τους από εκείνη του είδους τους.

Κατά την προσωπική μου γνώμη μπορούν να αλλοιωθούν τα χαρακτηριστικά εφόσον τα μικρά μένουν σε μόνιμη βάση με τους θετούς γονείς τους (διαφορετικό είδος). Σε αυτή τη περίπτωση ίσως να διαμορφωθεί η συμπεριφορά τους. Αυτό όμως που θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας είναι ότι όταν τα μικρά ανεξαρτητοποιηθούν τότε θα πρέπει να τα εντάξουμε άμεσα σε κλουβί με άλλα μικρά αλλά και με ενήλικα του είδους τους. Με αυτό τον τρόπο καθώς ενηλικιώνονται, θα αντιγράψουν εκ νέου τα «χαμένα» χαρακτηριστικά. 
 

Για το Imprinting θα ασχοληθούμε αναλυτικά σε επόμενο άρθρο.