Κατά καιρούς, στα πουλιά παρατηρούμε νύχια ή ράμφος μεγαλύτερα από το συνηθισμένο.

Συχνά, μεγάλα νύχια και μεγάλο ράμφος, ενοχλούν και περιορίζουν τα πουλιά στην κίνηση ή στο φαγητό.

Το δύσμορφο μεγάλο ή στραβό ράμφος, ενοχλεί το πουλί στο να τρώει σωστά. Μπορεί να περιορίζεται σε ένα συγκεκριμένο είδος τροφής (σε συγκεκριμένα σπόρια) με αποτέλεσμα να αδυνατίσει ο οργανισμός. 

Συνήθως τα προβλήματα αυτά εμφανίζονται λόγω κακού μεταβολισμού του οργανισμού, έλλειψη βιταμινών/ιχνοστοιχείων και αρρόστιες. Έτσι πρέπει να λάβετε μέτρα για τη βελτίωση της διατροφής αλλά και της διαμονής του πουλιού.

Η κατάσταση όταν τα νύχια, ράμφος και τα λέπια στα πόδια των πουλιών μεγαλώνουν ανεξελεγκτα λέγεται υπερκεράτωση. Υπερκεράτωση συνήθως είναι ένα σύμπτωμα και όχι κάποια ξεχωριστή αρρώστια. Η αιτια για υπερκεράτωση σε περισσότερες περιπτώσεις είναι κάποια διαταραχή στις ορμόνες του πουλιού. Μπορεί να αφορά την διατροφή του είτε έλλειψη ιλίου, είτε προβλήματα με κάποιοα εσωτερικά όργανα. Επίσης συχνά προέρχεται από ακάρεα ποδιων και ράμφους. Και σε πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να είναι ένα σύμπτωμα από αρρώστιες η ιούς τύπου Polyomavirus, Herpesvirus η Χρόνια Ελκώδη Δερματίτιδα κτλ.

Η υπερκεράτωση που πρόκεται από ακάρεα των ποδιων γιατρεύεται πολύ εύκολα και γρήγορα. Η θεραπεία γίνετε με εφαρμογή της ειδικής αοιφη στα πόδια και το ράμφος του πουλιού για 5-10 μέρες. Επιλέξτε μια αλοιφη τύπου Epithol η βαζελίνη, κατά προτίμηση με βιταμίνη A. Εφαρμόστε την αλοιφη στα πόδια του πουλιού κάθε βραδυ πριν κλείσει το φως κάνοντας ένα ελαφρύ μασαζ. Ήδη την τρίτη η τεταρτη μέρα θα δείτε ότι τα μεγάλα λέπια των ποδιων θα αρχίζουν να πέφτουν μονα τους την ώρα που κάνετε ελαφρύ μασαζ στα δάκτυλα του πουλιού. Την πέμπτη μέρα τα πόδια του πουλιού θα είναι πεντακαθαρα. Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις συνεχίστε να απλώνεται την αλοιφη για μερικές ακόμα μέρες.  Προσπαθήστε να μην λερώσετε το φτέρωμα του πουλιού με την αλοιφη.

Η υπερκεράτωση που πρόκεται από διαταραχές των ορμονών και διατροφής πρέπει να διορθώσουμε την διατροφή του πουλιού. Να “χοριγουμεπλουσιο” μίγμα βιταμινών, ιχνοστοιχείων και αμινοξέων. Να φροντίζουμε να υπάρχει έκθεση του πουλιού σε ακτινοβολία του ιλίου η τουλάχιστον σε καλή ειδική UV λάμπα. Ελεγχομενη σωστή θερμοκρασία και υγρασία. Η διόρθωση του μεταβολισμού μπορεί να πάρει από 2 εβδομάδες μέχρι 6 μήνες.

Η υπερκεράτωση λόγο ιών και βακτηριακών λοιμώξεων πρέπει να χειρίζεται αποκλειστικά ο κτηνίατρος σας. Συνήθως σε αυτή τη κατηγορια μπαίνουν όλα τα πουλια με υπερβολικά μακρύ η πολύ παραμορφωμένο για το ύντος ράμφος. Αυτά τα πουλια απομακρύνονται άμεσα από το σμήνος και την εκτροφή μας. Το πουλί θα χρειαστεί ειδικές εξετάσεις και ιατρικη αγωγή. Η απομόνωση και καραντίνα σε αυτή τη περίπτωση επηβάλετε.

Καμια φορά η υπερκεράτωση μπορεί να μεταδίνετε γενετικά. Δηλαδή το πουλί θα έχει “προσδιαθεσι” να εμφανίζει αρρώστιες του δέρματος. Και σε αυτή τη περίπτωση καλο θα ήταν να μην αναπαράγουμε ποτε αυτά τα πουλια.

Σε όλες τις περιπτώσεις υπερκερατώσεις καλο θα ήταν να υπάρχει ένα ποιοτικό συμπλήρωμα της βιταμίνης A στην διατροφή μαζί με όλα τα υπόλοιπα στοιχεια. Η βιταμίνη A βοηθάει σε ανάπλαση του δέρματος και συνισταται χορήγηση τις σε υγρή μορφή.

Το πουλί με υπερκεράτωση που προέρχεται από ακαρία μπορεί να κολλήσει και αλλα πουλια εφόσον έχουν χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα. Τα γερά πουλια δύσκολα κολλάνε ακάρεα αν και βρίσκονται σε ίδιο κλουβί με υπερκεράτωση. Μπορεί να πάρει μέχρι και ένα χρόνο η και παραπάνω για να κολλήσει ένα υγιές πουλί.

Υπερκεράτωση από ορμονικές διαταραχές δεν κολλάει καθόλου στα αλλα πουλια επειδή πρόκεται για αντιδραση του οργανισμού συγκεκριμένου ποθλιου.

Σε περιπτώσεις που πτέρη να κόψετε το ράμφος η και τα νύχια του πουλιού διαβάστε αυτό το άρθρο: Κόψιμο Νυχιών/ Ράμφους