Ασβέστιο και βιταμίνη D3
Το ασβέστιο αποτελεί το βασικό δομικό στοιχείο για τα οστά και για το κέλυφος των αυγών. Και όχι μόνο. Το ασβέστιο είναι απαραίτητο για τη καλή λειτουργία των κυττάρων, των νεύρων, της καρδιάς, των μυών και του εγκεφάλου. Ακόμη χωρίς το ασβέστιο η πήξη του αίματος είναι ελαττωματική ενώ μειώνεται σημαντικά και η άμυνα του οργανισμού στα διάφορα μικρόβια.
Η παροχή ασβεστίου πχ μέσω της τροφής είναι απαραίτητη σε καθημερινή βάση καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής ενός πουλιού.
Μιας και το ασβέστιο είναι πολύ σημαντικό για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού, ο ίδιος οργανισμός φροντίζει να το αποθηκεύει στο σώμα και ειδικότερα στα οστά υπό τη μορφή κρυστάλλων (ανθρακικό ασβέστιο). Εκεί χρησιμεύει:
α) για να σκληραίνουν τα οστά και να αντεπεξέρχονται στις πιέσεις που δέχεται το σώμα και
β) για να είναι άμεσα διαθέσιμο από τον οργανισμό στην περίπτωση έλλειψης (λιώνουν οι κρύσταλλοι και απελευθερώνεται το ασβέστιο).
Αυξημένες απαιτήσεις σε ασβέστιο έχουμε κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης ενός πουλιού και κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγής για τα θηλυκά.
Το ασβέστιο στη διατροφή
Μπορούμε να παρέχουμε ασβέστιο στα πουλιά από τρεις διαφορετικές κατηγορίες πηγών.
Η πρώτη κατηγορία αφορά πηγές όπως το κόκαλο της σουπιάς, θρυμματισμένο τσόφλι αυγών, άμμος, θρυμματισμένα όστρακα. Το ασβέστιο αυτής της κατηγορίας αφομοιώνεται μάλλον δύσκολα.
Η δεύτερη κατηγορία αφορά φυτικές πηγές όπως μπρόκολο, φασόλια, λάχανο, σουσάμι, σπανάκι, αμύγδαλα, ρόκα. Το ασβέστιο αυτής κατηγορίας αφομοιώνεται εύκολα.
Η τρίτη κατηγορία αφορά σκευάσματα που κυκλοφορούν στο εμπόριο (δεν προτείνεται).
Βιταμίνη D3
Παρόλο που πολλές φορές παρέχουμε στα πουλιά αρκετές πηγές ασβεστίου παρατηρούμε αρκετές φορές τα συμπτώματα από την έλλειψή του. Η αιτία είναι η έλλειψη της βιταμίνης D3.
Η βιταμίνη D3 επιτρέπει την απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό. Δεν υπάρχει έτοιμη αλλά παράγεται από το δέρμα μέσα από την έκθεσή του στον ήλιο. Είκοσι λεπτά την ημέρα έκθεση στον ήλιο, κατά τις πρωινές ώρες, θεωρείται επαρκής ώστε να παραχθεί η αναγκαία βιταμίνη D3.
Στα πουλιά εσωτερικής εκτροφής η έκθεση στον ήλιο είναι μάλλον δύσκολη. Γι’ αυτό το λόγο χρησιμοποιούνται ειδικές λάμπες UV.
Τοξικότητα
Όπως η έλλειψη ασβεστίου μπορεί να δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στη λειτουργίας του οργανισμού με τον ίδιο τρόπο και η υπερβολική πρόσληψη ασβεστίου μπορεί να επιφέρει ανάλογα προβλήματα όπως είναι η υπερ-ασβεστίωση (υπερβολικά επίπεδα ασβεστίου στο αίμα), νεφρική δυσλειτουργία όπως επίσης και μείωση της απορρόφησης άλλων μεταλλικών στοιχείων.
Η υπερ-ασβεστίωση, αν και μάλλον σπάνια, μπορεί να προέρχεται και από την υπερβολική χρήση της βιταμίνης D. Αυτό συνήθως μπορεί να προκύψει από τη ανεξέλεγκτη χρήση συμπληρωμάτων διατροφής που περιέχουν την βιταμίνη.
Τροφές όπως είναι τα pellets οι οποίες είναι εμπλουτισμένες σε ασβέστιο και βιταμίνη D3 θα πρέπει, ως εκ τούτου, να παρέχονται με μέτρο.
Πρώτες Βοήθειες
Πολλές φορές κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου βρίσκουμε θηλυκά πουλιά, που ενώ την προηγούμενη ημέρα ή και πριν μερικές ώρες ήταν μια χαρά, να κάθονται με κλειστά μάτια στο πάτο του κλουβιού με σηκωμένα τα φτερά, χωρίς δυνάμεις. Άλλες φορές εμφανίζουν σπασμούς, νευρικότητα ή/και τρόμο. Στη διάρκεια της αναπαραγωγής η έλλειψη ασβεστίου μπορεί να οδηγήσει σε παροδική απώλεια διάθεσης και δυνάμεων ενώ σε συνδυασμό και με άλλους παράγοντες μπορεί να οδηγήσει και σε δυστοκία (περισσότερα διαβάστε στο άρθρο Δυστοκία).
Αυτά είναι συμπτώματα που προέρχονται από την απότομη έλλειψη ασβεστίου.
Η αντίδρασή μας θα πρέπει να είναι η άμεση χορήγηση ασβεστίου σε υγρή μορφή.
Πιάνουμε λοιπόν το πουλάκι, χωρίς υπερβολικές κινήσεις, και βάζουμε μια σταγόνα από διάλυμα ασβεστίου (που πρέπει να έχουμε πάντα διαθέσιμο) στο πλαϊνό μέρος του ράμφους. Το πουλάκι θα καταπιεί τη ποσότητα και, ανάλογα με τη περίπτωση, μπορεί να χρειασθεί να βάλουμε άλλη μια σταγόνα. Μετά θα τοποθετήσουμε το πουλάκι, μη ήρεμες κινήσεις, ξανά μέσα στο κλουβί.
Αν όλα πήγαν καλά, σε λιγότερο από μισή ώρα το πουλάκι θα είναι και πάλι ζωηρό στο κλαδάκι.
Προσοχή!
Προφανώς θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι το θηλυκό μας βρίσκεται σε μια τέτοια κατάσταση και δεν υπάρχει ενδεχόμενο να έχει κάποιου είδους ασθένεια.